Rady Interesantów Portów konsekwentnie utrzymują krytyczne stanowisko ws. regulowania rynku usług portowych i sprzeciwiają się ograniczaniu swobód gospodarczych. W zgodnej opinii Rad Interesantów Portów, polska ustawa z 1996r. znacznie lepiej reguluje prowadzenie działalności w portach niż rozwiązania proponowane przez Unię Europejską.
DO WSZYSTKICH ZAINTERESOWANYCH
OŚWIADCZENIE RADY INTERESANTÓW PORTÓW: GDAŃSK, GDYNIA, SZCZECIN, ŚWINOUJŚCIE W SPRAWIE PROJEKT ROZPORZĄDZENIA UE USTANAWIAJĄCEGO RAMY RYNKOWEGO DOSTĘPU DO USŁUG PORTOWYCH ORAZ PRZEJRZYSTOŚCI FINANSÓW PORTÓW
W pierwszym rzędzie podkreślić należy, że Rady Interesantów Portów Szczecina, Świnoujścia oraz Gdańska i Gdyni [dalej łącznie: „Rady Interesantów Portów”] zgodnie stanowczo negatywnie oceniły i zaopiniowały projekt Rozporządzenia UE ustanawiającego ramy rynkowego dostępu do usług portowych oraz przejrzystości finansów portów [dalej: „Rozporządzenie”]. Jednocześnie Rady Interesantów Portów podtrzymały swój całkowity sprzeciw przeciwko wprowadzeniu Rozporządzenia w swoim oświadczeniu z dnia 06 listopada 2014r., które zostało wręczone na spotkaniu z Naczelnikiem Wydziału Portów oraz Żeglugi Śródlądowej – Panem Dimitrios Theologitis, które odbyło się w Szczecinie w dniu 07 listopada 2014r.
W imieniu Rad Interesantów Portów, po raz kolejny oświadczamy, że jesteśmy przeciwni wprowadzeniu w życie Rozporządzenia w kształcie określonym projektem z dnia 24 października 2014r., który został przedstawiony i omówiony przez Pana Dimitrios Theologitis na spotkaniu w dniu 07 listopada 2014r. Rady Interesantów Portów jednoznacznie negatywnie oceniają sam pomysł i założenia Rozporządzenia, które w istocie zamiast zwiększyć konkurencję na rynku usług portowych doprowadza do jej ograniczenia co jest sprzeczne art. 3 ust. 3 i 6 Traktatu o Unii Europejskiej [dalej: „TUE”] oraz art. 101 i 102 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej [dalej: „TFUE”]. Dodatkowo Rozporządzenie jest niezgodne z zasadą pomocniczości, o której mowa w art. 5 ust. 3 TUE oraz, wbrew przeciwnym zapisom pkt. 5 Preambuły Rozporządzenia [dalej: „Preambuła”], narusza art. 56 TFUE mówiący o zakazie ograniczenia świadczenia usług wewnątrz UE. Ponadto obowiązujące w Polsce przepisy prawa w zdecydowanej części realizują zakładane intencje Rozporządzenia, a nawet są bardziej otwarte na wolną konkurencję. Podkreślić należy, że regulacje szczegółowe zawarte w treści Rozporządzenia, zaprzeczają jego deklarowanym intencjom. Wprowadzenie Rozporządzenia w życie spowodują ogromne niespójności w istniejącym porządku prawnym w polskich portach, w szczególności w związku z dobrze funkcjonującą w Polsce ustawą o portach i przystaniach morskich z dnia 20 grudnia 1996r. [dalej: „UPP”], jak również doprowadzi do jeszcze większej, wbrew jak się wydaje deklarowanym zamiarom twórców Rozporządzenia, do pogłębienia i kolejnych różnic w zasadach funkcjonowaniu funkcjonowania portów w Unii Europejskiej.
Powyższe stanowisko Rad Interesantów Portów jest zgodne ze Stanowiskiem RP z dnia przyjęcia przez KSE tj. w 21 czerwca 2013, które jednoznacznie stanowi: „Rząd RP nie popiera projektu rozporządzenia”.
Ponadto w dniu 26 lipca 2013r. Sejm RP podjął uchwałę „w sprawie uznania projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy w zakresie dostępu do rynku usług portowych oraz przejrzystości finansowej portów za niezgodny z zasadą pomocniczości”.
Zwrócić należy także uwagę, iż Rozporządzenie jest w wielu fragmentach niezgodne z Konsytuacją RP i jako takie może podlegać ocenie przez Trybunał Konstytucyjny RP, bowiem dopuszczona została możliwość badania przez Trybunał Konstytucyjny RP zgodności aktów wtórnego prawa UE (takim jest Rozporządzenie) z Konstytucją RP (orzeczenie TK z 16 listopada 2011r., sygn. akt SK 45/09). W przypadku wydania takowego orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny RP Rozporządzenie stałoby się bezskuteczne i niestosowalne w Polsce do dodatkowo pogłębiłoby chaos prawny w zakresie przepisów prawnych odnoszących się do portów morskich w UE. Oświadczamy, iż w przypadku wejścia Rozporządzenia w życie Rady Interesantów Portów podejmą stosowne działania celem zbadania Rozporządzenia przez Trybunał Konstytucyjny RP.
Warto w tym miejscu przytoczyć, jako przestrogę przed wprowadzeniem Rozporządzenia, ocenę Rozporządzenia dokonaną przez wybitnego naukowca, członka Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Morskiego prof. dr hab. Mirosława Kozińskiego zawartą w wydawnictwie Polskiej Akademii Nauk, Prawo Morskie, Tom XXX: „podsumowując powyższe, trzeba uznać omawiany projekt UE [Rozporządzenie] za manifest zaprzeczający zasadom gospodarki rynkowej. Nie bez kozery podano wcześniej przykłady takiego „zarządzania” usługami portowymi w Polsce w dobie gospodarki uspołecznionej, nakazowo-rozdzielczej. Samodzielni przedsiębiorcy świadczący usługi portowe w polskich portach mogą się spodziewać bardzo niekorzystnych zmian”. To niepodważalne stwierdzenie wyartykułowane przez wieloletniego, obiektywnego badacza prawa niech będzie koronnym argumentem potwierdzającym, iż sprzeciw Rad Interesantów Portów wobec Rozporządzenia jest w każdym względzie (gospodarczym, prawnym, ekonomicznym, zarządczym) merytorycznie uzasadnione.
Poniżej Rady Interesantów Portów przedstawiają szereg uwag do Rozporządzenia, które zostały opracowane we współpracy z ekspertami prawnymi, które jednak nie powinny być traktowane jako zgoda Rad Interesantów Portów na wprowadzenie Rozporządzenia, któremu stanowczo Rady się sprzeciwiają, lecz wyłącznie za przejaw obrony (minimalizacji strat) miejsc pracy oraz znaczących inwestycji poniesionych dotychczas przez polskie podmioty działające w polskich portach morskich. W tym kontekście Polscy przedsiębiorcy portowi skupieni w Radach Interesantów Portów stanowczo deklarują, iż będą dochodzić odszkodowania wynikającego ze szkód oraz utraconych korzyści poniesionych w związku z wejściem Rozporządzenia w życie.
1. Uwagi natury ogólnej:
a) Rozporządzenie stoi w sprzeczności z obowiązującą zasadą rozgraniczania działalności zarządczej i eksploatacyjnej w portach morskich;
b) w przypadku wejścia w życie Rozporządzenie będzie miało nadrzędny charakter nad UPP co doprowadzi do ogromnego chaosu prawnego w odniesieniu do funkcjonowania oraz zarządzania portami morskimi w Polsce z uwagi na brak „kompatybilności” przepisów Rozporządzenia z UPP;
c) Rozporządzenie, które ma regulować (harmonizować) bardzo skomplikowaną tematykę jaką jest funkcjonowanie morskich portów handlowych UE o znaczeniu strategicznym, został zredagowany w bardzo niespójny i nieprecyzyjny sposób skutkiem czego ryzyko doprowadzenia, w przypadku wejścia Rozporządzenia w życie, do chaosu prawnego jest bardzo duże;
d) Rozporządzenie nie doprowadzi do harmonizacjo funkcjonowania Portów na terenie UE właśnie z uwagi na niespójność i nieprecyzyjność zapisów Projektu, które w różny sposób będą interpretowane przez administrację i sądy w poszczególnych krajach UE;
e) Rozporządzenie ogranicza konkurencję na rynku usług portowych – na pewno dotyczy to Polski;
f) Rozporządzenie jest niespójne, niedopracowane redakcyjnie oraz zawiera cały szereg błędów logicznych i gramatycznych, które skutkować będą ogromnymi trudnościami w jego interpretacji.
2. Uwagi natury szczegółowej:
Naniesione bezpośrednio na treść Rozporządzenia w wersji angielskiej, które stanowi załącznik do niniejszego wystąpienia.
Z poważaniem,
_________________________________
Przewodniczący Rady Interesantów Portu Gdańsk
Jacek Klimczak
_________________________________
Przewodniczący Rady Interesantów Portu Gdynia
Krzysztof Szymborski
________________________________
Przewodniczący Rady Interesantów Portu Szczecin
Rafał Zahorski
_______________________________
Przewodniczący Rady Interesantów Portu Świnoujście
Tadeusz Stryjewski